Fysiologische afwijkingen Phalaenopsis

Een Phalaenopsis kan gedurende de teelt, tijdens de groei en ontwikkeling, afwijkingen vertonen of ziek worden, net zoals mensen ziek kunnen worden. In dit stuk bespreken we symptomen die juist niet door een insect, schimmel of bacterie worden veroorzaakt, maar door andere factoren van buitenaf en daarmee van fysiologische aard zijn. Veelal zijn die oorzaken het gevolg van kasklimaatsfactoren zoals: Temperatuur, licht en luchtvochtigheid

14022012404a

Maar een fysiologische afwijking kan ook veroorzaakt worden door mechanische schade ( bijvoorbeeld het vast blijven zitten van een jong blad in de schacht), een te kort of overmaat van voedingselementen of de aanwezigheid van schadelijke stoffen in de lucht zoals ethyleen. Tot slot kunnen gewasbeschermingsmiddelen ook beschadigingen of afwijkingen aan bloemen of bladeren veroorzaken.

Algemeen

Een plant (of een deel van een plant zoals een blad) heeft mechanismen om zich te beschermen tegen zware omstandigheden. Bijvoorbeeld een hoge of juist lage temperatuur, of extreem veel licht. Het blad maakt dan anthocyaan aan voor extra weerbaarheid om dergelijke omstandigheden te overleven. Het uiterlijk van de planten verandert dan en dit zien we bijvoorbeeld terug als roodverkleuring van het blad. Dit is maar één voorbeeld van een aanpassing van een plant, dat opzichzelfstaand niet nadelig is, maar wel wordt gezien als een inbreuk op de kwaliteit.

Afwijkingen in de teelt van Phalaenopsis onderscheiden we in afwijkingen in het blad (vegetatieve afwijkingen) en afwijkingen aan takken en bloemen (generatieve afwijkingen). In deze editie behandelen we een aantal generatieve afwijkingen .

Afwijkingen bloem en tak

Haaktakken: 

bloemtakken horen netjes omhoog te groeien. Soms gaat dat mis: precies bij een okselknop/oog van een tak is er een duidelijke knik zichtbaar en groeit de tak onder een scherpe hoek verder. Het kan ook zijn dat de ontwikkeling van de hoofdknop stopt en dat de okselknop verder groeit. De tak groeit dan ook onder een vreemde hoek uit. Hoe dit mechanisme precies werkt weten we niet, maar er zijn een aantal omstandigheden die de kans op het optreden van dit soort verschijnselen vergroot:

  • Rasgevoeligheid
  • Gebruik van bloeihormonen (BAP of ander cytokinine plantenhormoon)
  • Droge/schrale groeiomstandigheden: in het voorjaar zien we deze symptomen duidelijk vaker dan in andere seizoenen. Het plotselinge scherpe licht in combinatie met een lage RV bij het eerste luchten is vaak de veroorzaker
  • Een lage temperatuur in de fase dat de takken zich ontwikkelen

Gebruik bij gevoelige rassen geen bloeihormonen zoals BAP en houd de luchtvochtigheid in de afkweek op hoger niveau in het prille voorjaar. Streef naar een etmaaltemperatuur in de afkweekfase van minimaal 21°C.

Haaktakken.
Haaktakken.
Loze takken: 

Soms komt het voor dat er takken worden geïnduceerd, maar dat de takken zonder knopontwikkeling uitgroeien. “Loze takken” noemen we dat. Het lijkt in veel gevallen het gevolg van een tekort aan assimilaten, waardoor de knoppen vanaf vallen, maar er is meer aan de hand: de knoppen komen zelfs niet tot ontwikkeling. Deze verschijnselen zien we gebeuren bij lichtarme omstandigheden in combinatie met een te lage temperatuur. De lage temperatuur zet de grote energievragende processen stil die bij de ontwikkeling juist van belang zijn. Het is dus geen kwestie van een verstoorde energiebalans. Het vermoeden is dat dit met de opbouw en afbouw van enzymen te maken heeft.

Loze takken.
Loze takken.
Breekstelen: 

Takken hebben normaal gezien enige flexibiliteit. De breekstelen hebben dit niet: de takken zijn heel stug en breken al met kleine druk van buitenaf. Een ander verschijnsel is het knakken van de steel tijdens het uitgroeien (zie foto). Door de turgor (sapstroomdruk) in de steel en de strekking breekt de tak letterlijk open en ontstaat er een inkeping. In sommige gevallen breekt de hele tak af. De oorzaak wordt gezocht in het feit dat een ras met een sterke takuitgroei (grootbloemige rassen bijvoorbeeld) te kampen hebben met een tekort aan calcium. Calcium is het “cement tussen de cellen”. Een andere oorzaak van een breekbare steel kan zijn dat de plant in de afkweek te veel stikstof krijgt, en de cellen te snel groeien. Daardoor heeft de plant te weinig tijd om de celwanden te versterken met cellulose of lignine, waardoor de tak er dik en stevig uitziet, maar erg breekbaar is.

Breekstelen Phalaenopsis.
Breekstelen Phalaenopsis.

Delen

Vragen?

André en Menno helpen jou graag.

AndreLontenMennoGobielje3